hudûd el-âlem ne demek?

Hudûd el-âlem¹(Arapça: حدود العالم من المشرق الی المغرب, Hudûd el-âlam min el-maşrik ila el-mağrip²³ Türkçe: Dünyanın sınırları) (kuzey Afganistan'da) Guzgan vilayetinden tanınmamış bir yazar tarafından 982 yılında yazımı biten daha sonra Gurluların hükümdarı ''Ebu Haris Muhammed ibn Ahmed'e sunulan Farsça yazılmış bir kitapdır.

Gerçek el yazısı kitap 1258 yılında, 1892 yılında bu kitapın kopyesini Rus orientalist A. G. Toumansky Buhara'da bulur, ve Baha'i dilini öğrenmeye başlar. El yazması kitab 39 sayfalı olup, 28x18 santimetre boyutunda, yazılı metin 20x13 santimetre büyüklüğündedir.

Faks (Belgegeçer) baskısı giriş ve indeksi, Vasily Vladimirovich Bartold (Rusça: Василий Владимирович Бартольд, veya Wilhelm Barthold olarak daha çok tanılır.) tarafından 1930 yılında yayınlanır; 1937 yılında tam yorumlu İngilizce çevirisini Vladimir Fedorovich Minorsky (Rusça: Владимир Фёдорович Минорский), ve 1961 yılında metni M. Sotude (Manūchehr Sotūda) tarafından basılmıştır.

İçerikler

Bu coğrafi bölümler ve tanımlar, İslam dünyasının evrenselleşmesi ile ilgili sınırlarını tanımlar, tarihi en büyük önemli bir belgedir. Kitap Orta Asya'da Türk kabileleri hakkında özel bilgi verir⁴.

Bölümleri:

1. Önsöz, 2. Yeryüzü mizacı, 3. Denizler, 4. Adalar, 5. Dağlar, 6. Nehirler, 7. Bozkırlar, 8. Dünya ülkeleri, 9. Çinistan (Çin), 10. Hindistan, 11. Tibet, 12. Dokuz-Oğuz ve Tatar, 13. Yağma, 14. Kırgız, 15. Karluk, 16. Çiğil, 17. Tukhs (Toxsı), 18. Kimek (Yemek),